Gmina Przyłęk

Gmina Przyłęk

Informacje o Gmine Przyłęk

Gmina Przyłęk leży w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego, na terenie Równiny Radomskiej, przy drodze krajowej S12. Sąsiaduje od północy z gminą Policzna, od wschodu z gminami: Puławy, Janowiec, Wilków, od południa z gminą Chotcza, a od zachodu z gminą Zwoleń. Gmina Przyłęk wchodzi w skład powiatu zwoleńskiego. Jest gminą wiejską, typowo rolniczą. Położenie gminy w obrębie Równiny Radomskiej w dolinie rzeki Zwolenki, Plewki i Wisły, brak przemysłu i zanieczyszczeń oraz duże powierzchnie lasów sprawiają, że głównymi walorami gminy są czysta woda, powietrze i malownicze krajobrazy. Te typowe turystyczno – rekreacyjne walory, bliskość Janowca i Kazimierza Dolnego, mogą w przyszłości wpłynąć na rozwój idei gospodarstw agroturystycznych. Przy rzece Plewce w miejscowości Baryczka usytuowany jest zbiornik retencyjny z lustrem wody o pow. 13,00 ha.

W miejscowości Andrzejów – Borowiec zlokalizowany jest Rezerwat przyrody. Rezerwat powołano zarządzeniem MOŚZNiL z 26 listopada 1990 r., co zostało potwierdzone Rozporządzeniem Nr 274 Wojewody Mazowieckiego z 12 grudnia 2001 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody zlokalizowanych na terenie województwa mazowieckiego i utworzonych do 31 grudnia 1998 r. Najnowszym aktem prawnym dotyczącym rezerwatu jest Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Borowiec”. Według tego zarządzenia rezerwat zajmuje powierzchnię 57,83 ha.

Rezerwat „Borowiec” leży na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Dolina rzeki Zwolenki i obszaru siedliskowego sieci Natura 2000 „Dolina Zwoleńki” (PLH140006). Celem ochrony, według obowiązującego aktu prawnego, jest zachowanie rzeki Zwolenki z jej doliną i przyległymi do niej terenami, jako ostoi żółwia błotnego. W trakcie inwentaryzacji przyrodniczych na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie ponad dwustu gatunków roślin naczyniowych, 64 gatunków mięczaków, 17 gatunków ryb, 10 gatunków płazów, 3 gatunków gadów, 19 ssaków i 81 gatunków ptaków (w tym 79 lęgowych). Wśród szczególnie rzadkich gatunków jest żółw błotny czy turzyca nitkowata. Na mocy planu ochrony ustanowionego w 2018 roku, obszar rezerwatu objęty jest ochroną czynną. Nadzór nad rezerwatem sprawuje Regionalny Konserwator Przyrody.

Gmina Przyłęk jest drugą pod względem wielkości gminą na terenie powiatu zwoleńskiego. Jej powierzchnia wynosi 13 157 ha, co stanowi 22,9% powierzchni powiatu.

Na terenie gminy znajduje się 31 miejscowości, co tworzy 30 sołectw: Andrzejów, Babin, Baryczka, Grabów nad Wisłą, Helenów, Ignaców, Krzywda, Kulczyn, Lipiny, Lucimia, Łagów, Łaguszów, Ławeczko Nowe, Ławeczko Stare, Mierziączka, Mszadla Dolna, Mszadla Nowa, Mszadla Stara,  Okrężnica, Pająków, Przyłęk, Rudki, Stefanów, Szlachecki Las, Wólka Łagowska, Wólka Zamojska, Wysocin, Zamość Nowy, Zamość Stary, Załazy

Na terenie gminy nie ma dużych zakładów przemysłowych, natomiast zarejestrowanych jest 186 podmiotów gospodarczych w sektorze handlowym, usługowym, budownictwa i transportu. Przeważającą część stanowią firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw zatrudniające do kilkudziesięciu pracowników lub mikroprzedsiębiorstwa (jednoosobowe).

Do podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy należą:

  • Zakład Mięsny w Załazach, w którym znajduje się nowoczesna ubojnia zwierząt hodowlanych – zatrudnionych 10 osób + 16 osób zatrudnionych w sklepie „Groszek”,
    który należy do tego samego właściciela;
  • Wyrób Wędlin „MARKO" – masarnia działająca przy Zakładzie Mięsnym w Załazach –zatrudnionych jest 20 pracowników;
  • „IMPRESSJA" w Załazach – Pracownia strojów ślubnych i komunijnych – zatrudnia
    14 osób;
  • „Folrud-Młyn" w Rudzie, duży młyn rodzinny, jeden z nielicznych na Mazowszu – zatrudnia 18 osób;
  • Przetwórnia Owocowo – Warzywna „KROKUS” w miejscowości Pająków, przetwarzająca owoce, warzywa i grzyby, gdzie zatrudnienie znajduje ok. 48 osób;
  • Zakład Usługowo Produkcyjno Handlowy – skup złomu i kasacja pojazdów w Łagowie – zatrudnia 22 osoby;
  • „MAR-KRAM” S.C. – dom weselny oraz bar w miejscowości Zamość Stary.

Infrastruktura drogowa w gminie Przyłęk na dzień 1 stycznia 2022r. to 149 km dróg.